Ένας μονάχα ορίστηκε να ελαφρύνει το "φορτίο" της μάσκας μας...Του Προσωπείου.
"Η αποφυγή της εγγύτητας βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής
του Φρόιντ του πατέρα της μοντέρνας ψυχολογίας. Η απρόσωπη σχέση
αναλυτή-αναλυόμενου είναι η βάση της ψυχαναλυτικής θεραπείας: ο ασθενής είναι
ξαπλωμένος στο ντιβάνι και ο γιατρός τοποθετείται πίσω του, ώστε να μη βλέπει ο
ένας το πρόσωπο του άλλου. Η ψυχαναλυτική συνεδρία, εξηγεί ο Ι.Κ Τσέγκος, είναι
ένα τεχνητό ψυχόδραμα, όπου παίζονται ρόλοι. Η σχέση είναι πραγματική, αλλά
τεχνητή, όχι α-ληθινή. Δεν ανασύρει το Πρόσωπο από τη λήθη. «Ο Φρόιντ ήταν ένα
νευρωτικό άτομο που έτρεμε την τρέλα (είναι χαρακτηριστικό ότι η λέξη φόβος δεν
υφίσταται στο ψυχαναλυτικό λεξικό). Έτσι ουδέποτε στη ζωή του είδε
ψυχωσικό άρρωστο, ψυχανάλυσε μόνο… τα
απομνημονεύματα ενός ψυχωσικού!! Τώρα βέβαια τον φόβο της τρέλας δεν τον είχε
μόνο ο Φρόιντ, τον έχουμε και σήμερα πάρα πολλοί ψυχίατροι και ψυχαναλυτές.
Είναι και ο φυσικός τρόμος για τη δική μας τρέλα, για τη σκοτεινή πλευρά του
ψυχισμού μας, που ενισχύεται από τη γενικότερη δυσανεξία για τη
διαφορετικότητα. Ο φόβος του γιατρού να αντιμετωπίσει την τρέλα επινοεί την
αντικειμενικότητα και την «επιστήμη» της ψυχανάλυσης. Το ντιβάνι του ψυχαναλυτή
είναι επινόηση του Φρόιντ, επειδή παροιμοιωδώς φοβόταν να αντιμετωπίσει το
βλέμμα των αναλυόμενων του. Με το πρόσωπο δεν τα πήγαινε καλά, όπως επίσης και
έχει δυσκολίες κι η Καθολική Εκκλησία με τους εξομολογούμενους, γι αυτό και ο
εξομολογητής τους παρατηρεί αθέατους πίσω από το καφασωτό. Η αναλογία ντιβανιού
ψυχαναλυτικού και κουβουκλίου εξομολογητικού των Λατίνων είναι συνταρακτική…
Στην Ορθόδοξη παράδοση αντίθετα η εξομολόγηση γίνεται πρόσωπο με
πρόσωπο….(Ελευθεροτυπία, αφιέρωμα στη σχέση φόβου και εξουσίας Ι.Κ Τσέγκος)
Στην ενόραση του Σαρτρ «κόλαση είναι ο άλλος». Πιο
συγκεκριμένα όταν τρία άτομα μοιράζονται το ίδιο κελί. Είναι κόλαση γιατί οι
σχέσεις είναι εκεί άμεσες και το πρόσωπο του νεωτερικού Ατόμου δεν μπορεί να
κρυφτεί πίσω από ένα απρόσωπο εξατομικευμένο κοινωνικό προσωπείο. Η εγγύτητα
εμποδίζει τη λειτουργία της απρόσωπης κοινωνικότητας. Το αντίθετο συμβαίνει
στην ελληνική κοινωνικότητα. Κόλαση είναι εδώ η αδυναμία αλληλοπεριχώρησης των
προσώπων. Στην Κόλαση δε βλέπει ο ένας το πρόσωπο του άλλου βεβαιώνει το
Γεροντικό. Ενώ είναι πολύ κοντά: πλάτη με πλάτη. Εκεί συν τρεις δε κάθονται συν
δύο δεν κουβεντιάζουν, επιμαρτυρεί δημοτική μούσα. Κόλαση είναι η τεχνητή μη
ορατότητα του προσώπου του άλλου: ο απρόσωπος Πλησίον!
"..Αν κανείς θέλει να πει πως ο άνθρωπος είναι πολύ μικρός για να αξίζει την επικοινωνία με τον Θεό, πρέπει να είναι πολύ μεγάλος για να το κρίνει."Πασκάλ
